W pewnych przypadkach przewidzianych prawem każdy pracownik powinien mieć zapewnioną odzież ochronną. Musisz pamiętać, że ubrania robocze dla pracowników- jak i wiele kwestii z nimi związanych – są w dość szerokim spektrum unormowane w Kodeksie Pracy, dlatego warto dokładnie zapoznać się z uprawnieniami, jakie w tej materii Ci przysługują. Przepisy określają to komu i jak często przysługuje odzież robocza, a także to jaka jest wymagana odzież ochronna dla pracownika w pracy na danym stanowisku. Przepisy Kodeksu pracy przewidują również ekwiwalent za odzież roboczą dla pracowników, który zwalania pracodawcę z obowiązku zapewniania odzieży ochronnej w pracy.
Jak odzież robocza dla pracowników jest definiowana przez przepisy?
Komu należy się odzież ochronna w pracy?
Kiedy zamiast odzieży roboczej możemy zastosować ekwiwalent?
Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań związanych z odzieżą roboczą prezentujemy poniżej.
Ubrania robocze dla pracowników – obowiązek pracodawcy!
Zgodnie z ustawą Kodeks pracy, obowiązek zapewnienia odzieży roboczej stoi po stronie pracodawcy. Zgodnie z art. 237(7) § 1, ubrania robocze winny być przez niego dostarczone pracownikowi w dwóch sytuacjach:
- jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu;
- ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Są to kryteria nieostre, a zastosowanie niniejszych przepisów wymaga oczywiście indywidualnej oceny danego stanowiska i zakresu obowiązków. Co do zasady jednak, pracodawca powinien zapewnić ubrania robocze w przypadku prac intensywnie brudzących oraz niebezpiecznych – których wykonywanie bez odpowiedniego uniformu wiązałoby się z dużym ryzykiem dla utraty życia lub zdrowia.
O ubranie możesz zadbać sam
Istnieje możliwość, aby pracownik sam zadbał o swoje ubranie robocze komplet spełniające odpowiednie normy – pod warunkiem, że pracodawca ustali stosowny wykaz stanowisk, a pracownik wyrazi na to zgodę. Co więcej, za tego typu odzież należy się pracownikowi odpowiedni ekwiwalent.
Jednak nie zawsze pracownik będzie mógł sam zadbać o swoją odzież. Obowiązek wciąż będzie stał po stronie pracodawcy w przypadku stanowisk, na których – zgodnie z przepisami Kodeksu pracy – są wykonywane prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.
Odzież dla pracownika – własność pracodawcy!
Musisz pamiętać, że ubrania ochronne są własnością pracodawcy i należy traktować je jako mienie powierzone. Oznacza to, że np. po zakończonym stosunku pracy podlegają zwrotowi pracodawcy – bez względu na ich aktualny stan.
Do pracodawcy należy także obowiązek dokonywania wszelkiej konserwacji odzieży, jej prania, naprawy, odpylania i odkażania. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że pranie ubrań roboczych może być dokonywane przez pracownika, pod warunkiem przekazania mu przez pracodawcę odpowiedniego ekwiwalentu pieniężnego.
Pracodawca nie zadbał o ubranie robocze? Masz prawo odmówić pracy!
Zauważ, że pracodawca nie może dopuścić Cię do pracy na danym stanowisku, jeżeli nie zapewni Ci odpowiednich dla tegoż stanowiska środków ochronnych i odzieży ochronnej. Analogicznie – jeżeli środki te nie zostaną Ci dostarczone, a pracodawca będzie nalegał, abyś mimo ich braku rozpoczął pracę na danym stanowisku – masz pełne prawo mu odmówić.
Co więcej, ubrania robocze obligatoryjnie muszą spełniać swoje funkcje ochronne i robocze. Jeżeli uznasz, że dane ubranie pozbawione jest takich właściwości, również masz prawo odmówić podjęcia swoich zadań służbowych.
Co ile nowe ubrania ochronne?
Możesz zastanawiać się, po jakim czasie przysługuje Ci nowy komplet ubrań roboczych. Przepisy nie regulują tej kwestii, wskazując jedynie, że przewidziane okresy użytkowania odzieży i obuwia ochronnego ustalane są przez pracodawcę. Co za tym idzie, muszą być ustalone wewnętrznym regulaminem zakładu pracy.
Okresy te będą rzecz jasna różne, w zależności od charakteru zarówno pracy, jak i konkretnego rodzaju ubrania. Jednak pracodawca ma obowiązek ustalić realne okresy użyteczności danej odzieży, uwzględniając jej wytrzymałość oraz jej przeznaczenie.
Ubrania robocze przepisy– niezwykle ważne dla pracownika
Pamiętaj więc, że to obowiązkiem pracodawcy jest zadbanie o odpowiedniej jakości ubrania robocze, a także o ich pranie i konserwację. Masz prawo odmówić wykonywania pracy, gdyby jej jakość nie spełniała wymogów ochronnych i użytkowych. Miej też na uwadze, że pracodawca ustala przedział czasowy, w jakim dane ubranie może być wykorzystywane.