Przewodnik po temacie: Gospodarka o obiegu zamkniętym

Celem gospodarki o obiegu zamkniętym jest podniesienie jakości środowiska i życia ludzi poprzez zwiększenie efektywności produkcji. Co to oznacza w rzeczywistości? Skorzystaj z oszczędności materiałów, recyklingu, napraw i wielu innych. Na jakich zasadach działa gospodarka o obiegu zamkniętym? I dlaczego każda firma powinna o nie dbać?

Podstawowe zasady gospodarki o obiegu zamkniętym

Koncepcja gospodarki o obiegu zamkniętym pojawiła się w odpowiedzi na obecny liniowy charakter przepływów materiałów . Surowce pierwotne, takie jak ropa naftowa, metale i drzewa, są wydobywane, przekształcane w produkty, a po zakończeniu ich żywotności trafiają na wysypiska śmieci lub do spalarni. Sytuację pogarsza także fakt, że żywotność aż 95% produktów kończy się już po 6 miesiącach od zakupu.

Gospodarka o obiegu zamkniętym walczy z tym trendem i często jest określana jako koncepcja zero waste . Oparta na modelu ekosystemów naturalnych, jest to zamknięty przepływ materiałów w funkcjonalnych i niekończących się cyklach, z energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych i zrównoważonych oraz ze zrównoważonymi produktami i usługami.

Prawdziwymi celami zrównoważonego rozwoju są: poszukiwanie oszczędności w ilości niezbędnych materiałów bez wpływu na jakość produktu, efektywne wykorzystanie materiałów w produkcji, bez dużych ilości odpadów i resztek, recykling materiałów w celu wytworzenia innych towarów lub wysiłki mające na celu naprawę uszkodzonych produktów.

Część ekspertów postrzega koncepcję gospodarki o obiegu zamkniętym jako jedyną drogę do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, które w istocie polegają na zaspokojeniu podstawowych potrzeb obecnych i przyszłych pokoleń, przy jednoczesnym zachowaniu naturalnego funkcjonowania ekosystemu. Gospodarka o obiegu zamkniętym jest obecnie częścią polityki Unii Europejskiej promującej długoterminowy zrównoważony rozwój.

Gospodarka o obiegu zamkniętym szansą dla firm

Zainteresowanie przedsiębiorstw gospodarką o obiegu zamkniętym stale rośnie i ma zasięg niemal globalny. Firmy w Europie i na świecie starają się stopniowo wprowadzać innowacyjne technologie, które umożliwiają ponowne wykorzystanie produktów i materiałów po zakończeniu ich żywotności lub dalsze wykorzystanie ich do celów energetycznych.

Jak mówi w wywiadzie dla Południowomorawskiego Centrum Innowacji Soňa Jonášová, dyrektor Instytutu Gospodarki o Obiegu Zamkniętym i najbardziej znana osoba w tej dziedzinie w Czechach: „Gospodarka o obiegu zamkniętym ma dla przedsiębiorstw ogromny potencjał handlowy ” . Jonášová, firmy mogą obniżyć koszty zakupu. Zredukować i w ten sposób stać się bardziej niezależnymi od zmian na rynku światowym, jeśli postrzegają segregację odpadów jako źródło i wykorzystują je wielokrotnie.

Wskazuje także na duże zainteresowanie społeczne tym, czy poszczególne przedsiębiorstwa zachowują się w sposób odpowiedzialny ekologicznie. Firmy o ugruntowanej gospodarce o obiegu zamkniętym mogą stworzyć bazę lojalnych klientów .

Niektóre projekty firm z obszaru gospodarki o obiegu zamkniętym mogą być finansowane poprzez dofinansowanie z funduszy europejskich . Warunkiem takiego dofinansowania jest tzw. trwałość projektu, czyli utrzymanie produktów i rezultatów projektu, zwykle przez okres 5 lat od zakończenia realizacji.

7 kroków do trwale zrównoważonej firmy

W sektorze przedsiębiorstw długoterminowy zrównoważony rozwój jest trendem nieuniknionym. Nie możemy wykorzystywać zasobów naturalnych w nieskończoność. To tylko kwestia czasu, zanim legislatura będzie tak rygorystyczna, że ​​będzie oznaczać koniec dla gospodarstw nieekologicznych .

Do tego dochodzi bezprecedensowy kryzys gospodarczy , który nastąpił w wyniku pandemii Covid-19. Kryzys ten sparaliżował, spowolnił, a nawet całkowicie zniszczył wiele branż, które obecnie szukają nowych możliwości, w których konsument nie jest już tylko głodnym konsumentem, ale konsumentem świadomym.

Przyszłość niewątpliwie należy do długoterminowo zrównoważonych firm , dlatego firmy nie powinny dwa razy zastanawiać się nad zmianą swojego modelu biznesowego. Jest kilka kroków, w które zdecydowanie warto zainwestować jak najszybciej:

• Korzystaj z zasobów odnawialnych . Jeśli to możliwe, wyeliminuj w swojej działalności paliwa kopalne i energię z nich pochodzącą. Rozważ inwestycję we własne panele fotowoltaiczne lub inne niezależne źródła energii. Oszczędzaj energię i korzystaj z oszczędzających technologii.
• Bądź lokalny . W latach po rewolucji lokalna gospodarka odkryła magię taniej siły roboczej w Azji. Ale ta tania siła robocza jest znacznie droższa, niż się wydaje. Nieetyczne traktowanie pracowników, brak standardów ekologicznych, niska jakość produktów i ślad CO2 podczas transportu – to i wiele więcej powinno przekonać Cię do korzystania z lokalnych zasobów.
• Postaw na najwyższą możliwą jakość . Wyższa jakość oznacza mniejsze wymagania co do wielkości produkcji, bez utraty zysków. Czy myślisz, że ludzie chętnie płacą więcej za produkt, który działa dłużej i lepiej? Tanie i gorsze produkty również szkodzą Twojej reputacji.
• Wydłuż cykl życia produktów . Zastanów się, jak możesz przedłużyć żywotność swoich produktów. Upewnij się, że da się je naprawić i że są do nich dostępne części zamienne.
• Udostępnij . Obecnym trendem jest minimalizm. Ludzie nie chcą już wszystkiego posiadać, wręcz przeciwnie, cenią sobie możliwość posiadania rzeczy pod ręką w każdej chwili. Na przykład, czy robisz narzędzia? Wynajmując zaspokoisz znacznie większą liczbę klientów, ograniczysz produkcję i nadal na tym zarabiasz.
• Recykling i upcykling . Zmień wyrafinowaną gospodarkę odpadami w nową strategię firmy. Poszukaj nowych zastosowań dla swoich produktów, które utraciły swoje pierwotne przeznaczenie. I oczywiście – wytwarzaj wyłącznie produkty nadające się do recyklingu. Nie zapominaj, że segregowane odpady to zasób. Podczas produkcji wyeliminuj wszystkie produkty, których nie da się odpowiednio oddzielić i zapomnij o plastikach jednorazowego użytku. Czy wiesz, że np. ciepło powstające podczas produkcji również jest materiałem odpadowym? Użyj ich!
• Innowacje . Oczywiście to wszystko nie jest dostępne za darmo. Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym będzie Cię kosztować dużo czasu, wysiłku i inwestycji. Jednak każda innowacja w kierunku wyższych standardów ekologicznych opłaca się z kilku powodów. Edukuj siebie i swoich pracowników oraz szukaj nowych możliwości w obszarze cyfryzacji.

Długoterminowy zrównoważony rozwój przynosi firmom szereg korzyści

Gospodarka o obiegu zamkniętym to nie tylko chwilowa moda , ale długoterminowa strategia, która naprawdę opłaca się firmom. Oprócz korzyści dla planety i przyszłych pokoleń, niesie to również wiele korzyści finansowych dla firm:

• Obniżenie kosztów operacyjnych : Zrównoważone rozwiązania, takie jak własne źródła zielonej energii lub wypożyczanie odzieży roboczej, ogromnie obniżają koszty operacyjne. Wynajmując odzież roboczą od Lindström, firmy oszczędzają średnio 33–55% na kosztach energii, wody i detergentów.
• Recykling odpadów, upcykling i naprawy : Recykling zużytych produktów nie tylko zmniejsza ilość wytwarzanych odpadów, ale także minimalizuje zapotrzebowanie na nowe produkty.
• Koszty personelu : Inteligentne rozwiązania, wykorzystanie nowoczesnych technologii i outsourcing zrównoważonych usług ogromnie zmniejszają koszty personelu firm.
• Skuteczny marketing : Konsumenci coraz częściej szukają zrównoważonych produktów i usług. Obecnie zrównoważony rozwój jest jedną z najskuteczniejszych strategii marketingowych.
• Satysfakcja pracowników : Nie tylko konsumenci, ale także pracownicy oczekują od firm odpowiedzialnego i aktywnego podejścia do ochrony środowiska. W czasach, gdy większość pracodawców zmaga się z niedoborem rąk do pracy, ważne jest, aby przyciągnąć i utrzymać nowych pracowników. Zrównoważony rozwój szczególnie przemawia do młodych, obiecujących ludzi, którzy często wnoszą największy wkład do firm.

Przykłady firm zajmujących się gospodarką o obiegu zamkniętym

Jednak zyski z gospodarki o obiegu zamkniętym to nie tylko teoria, dla wielu firm są one realne i można je udowodnić. Francuskiemu producentowi samochodów Renault udało się obniżyć koszty energii i wody nawet o 85% dzięki naprawie, a następnie recyklingowi starych części samochodowych zamiast wytwarzania nowych. Pozwoliło mu to obniżyć ceny produktów o 30-50%, co oczywiście zwiększyło popyt.

Ciekawym przykładem jest także hotel na terenie gospodarstwa rolnego w Choťovicach, którego właściciel – rolnik i burmistrz sąsiedniej gminy – wprowadził segregację i zbiórkę odpadów organicznych, które bezpośrednio na miejscu są kompostowane. To przykład gospodarki o obiegu zamkniętym, zbudowanej na współpracy społeczności, rolników i firmy. Gospodarstwo jest całkowicie samowystarczalne energetycznie, wykorzystuje także CNG i buduje na terenie ciepłociągi.

Zrównoważony rozwój w Lindström

Firma Lindström wykorzystuje również gospodarkę o obiegu zamkniętym, mianowicie poprzez ponowne wykorzystanie i naprawę używanej odzieży roboczej oraz wypożyczanie odzieży zamiast jej kupowania.

Raport zrównoważonego rozwoju 2022

Firma Lindström również wykorzystuje gospodarkę o obiegu zamkniętym. Przeczytaj raport dotyczący zrównoważonego rozwoju za rok 2022 w języku angielskim.

Czytam Raport o Zrównoważonym Rozwoju 2022r. ➜

Raport zrównoważonego rozwoju 2022

Firma Lindström również wykorzystuje gospodarkę o obiegu zamkniętym. Przeczytaj raport dotyczący zrównoważonego rozwoju za rok 2022 w języku angielskim.

Przeczytaj Raport zrównoważonego rozwoju 2022

Zasada wynajmu odzieży roboczej od Lindström jest prosta: nasza firma projektuje dla swoich klientów kolekcje odzieży roboczej, które dokładnie spełniają standardy higieny i bezpieczeństwa danej branży . Odzież jest następnie regularnie higienicznie czyszczona, prana i naprawiana, aby przedwcześnie nie trafiła na wysypiska śmieci. Jeśli odzieży nie da się już naprawić, tekstylia poddajemy recyklingowi i wytwarzamy z nich nowe produkty (np. ściereczki kuchenne). Jeśli odzież jest w porządku, ale pracownik odejdzie z pracy, Lindström dostarczy tę odzież innemu klientowi.

Rezultatem jest praktycznie brak odpadów i znaczne oszczędności energii, ponieważ odzież jest czyszczona przemysłowo na dużą skalę.

Zrównoważony rozwój jest dla nas bardzo ważny. Przeczytaj RAPORT ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU 2019 – Raport zrównoważonego rozwoju w języku angielskim.

Najnowszą usługą Lindström jest na przykład wypożyczenie masek ochronnych. W Finlandii koncepcja toreb na zakupy wielokrotnego użytku jest bardzo popularna. Torby na zakupy wykonane są z resztek materiału po produkcji solidnych spodni roboczych. Torbę można ponownie wykorzystać, a jej żywotność wynosi co najmniej 4 lata.

Jeśli klient nie jest zadowolony z projektu torby lub jest ona uszkodzona, może przynieść ją do sklepu i wymienić na nową. Lindström zajmuje się zarówno dostawą toreb (w tym nadrukiem zgodnie z wymaganiami klienta), jak i czyszczeniem i naprawą toreb.

Nowe Europejskie Zielone Porozumienie uwzględnia gospodarkę o obiegu zamkniętym. Zainteresowanie gospodarką o obiegu zamkniętym wzrasta także w związku z przygotowywaniem nowych aktów prawnych w tym obszarze. 

Komisja Europejska przedstawiła również niedawno oczekiwane Europejskie Zielone Porozumienie , które w swoim programie uwzględnia również gospodarkę o obiegu zamkniętym. Nowy plan działań dla tego obszaru powinien być gotowy w marcu 2020 r. w ramach kompleksowej strategii przemysłowej Unii Europejskiej.

Plan powinien uwzględniać zasady zrównoważonego procesu produkcyjnego , skupiając się na możliwości recyklingu i ponownym wykorzystaniu materiałów i produktów oraz gałęzi przemysłu.